Son devirlerde dünyanın en kıymetli gündem unsuru Rusya-Ukrayna tansiyonu. Dünya önderleri tansiyonun azalması için birbiri gerisine görüşmeler yapsa da Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, evvelki akşam Rusya’nın Ukrayna’daki ayrılıkçı bölgeleri tanıyacağını, bölgeye barış gücü yollayacağını açıkladı. İşte bu açıklama tüm dünyada şok tesiri yarattı. Petrol, öteki emtialarla birlikte geçen hafta orta verdiği rallisine tekrar başladı. Petrol fiyatları, Putin’in Doğu Ukrayna’nın ayrılıkçı bölgelerine asker gönderme buyruğu vermesinin akabinde son 7 yılın en yüksek düzeyine çıktı. Ons altında da emsal bir durum yaşandı. Altının ons fiyatı, Putin’in imzası sonrası 1 Haziran 2021’den beri en yüksek seviyeyi görerek, 8 ayın doruğuna ulaştı. Güne 13.69 liradan başlayan Dolar/TL gün içinde 13.90’a kadar çıkarken, günü 13.86 düzeylerinden kapattı. Öteki bir tesir ise kripto para piyasalarında yaşandı. Kripto paralarda sert düşüş olurken, önder kripto para ünitesi Bitcoin yüzde 7, Ethereum da yüzde 8’e yakın kayıplar gördü.
İNANÇLI LİMAN ALTIN OLDU
Rusya-Ukrayna ortasındaki tansiyonun artmasıyla piyasalarda istikrarlar değişti. Riskli varlıklardan kaçış, inançlı limanlara yanlışsız alımları hızlandırıyor. Altının ons fiyatı, Putin’in imzaladığı kararname sonrası dün 1.914 dolara kadar yükselerek, 1 Haziran 2021 tarihinden beri en yüksek seviyeyi gördü. Ons altın böylece yaklaşık olarak 8 ayın tepesini test ederken, gün içinde 1914 dolar ile 1891 dolar aralığında hareket etti. fiyatı ise yaşanan yükselişin tesiriyle 849 lira düzeyine kadar yükselerek 2 ayın en yüksek düzeyini yeniledi. Gram altın dün güne 838 lira düzeyinde başlarken; Türkiye piyasalarının kapanış saatinde 848 lira düzeyinde süreç görüyordu.
BRENT PETROLÜN VARİLİ 100 DOLARIN EŞİĞİNDE
Dünyanın ikinci büyük ham petrol ihracatçısı durumunda olan Rusya’nın, Ukrayna ile kriz yaşamasının akabinde tedarik zincirlerinin etkileneceği kanısıyla petrol fiyatlarında artış yaşanıyor. Şubat ayı başından bu yana Rusya-Ukrayna tansiyonu nedeniyle yüzde 10’un üzerinde artan brent petrol, Putin’in ayrılıkçı iki bölgeyi tanıdığını açıklamasının akabinde sıçrama yaptı. Pazartesi günü 95.39 dolar düzeylerinde olan brent petrolün varil fiyatı, Putin’in kelam konusu açıklamalarının akabinde dün sabah prestijiyle gün içerisinde yüzde 5’in üzerinde artarak 99.50 dolar düzeylerini gördü. Bu artışla Brent petrol 2014 yılından bu yana en yüksek düzeylerine ulaştı. Brent petrol gün sonunda ise 97.48 dolar düzeylerindeydi. Öte yandan, gerek ABD ve AB’nin Rusya’ya yaptırım hazırlıkları gerekse artan savaş riski nedeniyle brent petrolde fiyatın kısa mühlet içerisinde 100 dolar ulaşacağı hatta bu düzeyin üzerine çıkacağı belirtiliyor. Rusya-Ukrayna üzerinden yaşanan tansiyonun, pandemi nedeniyle artan global petrol talebine denk gelmesi ve stok meşakkatlerinin yaşanabileceği bir periyoda denk gelmesi tesirini iki kat arttırıyor.
BORSALARDA SATIŞ HAREKETİ
Global borsa endekslerinde yaşanan güçlü satış dalgası Borsa İstanbul’a da sıçradı. Borsa İstanbul 100 endeksi (BIST 100), dün gelen satış eğilimiyle 2 bin puanın altına çekilirken; gün içerisinde en yüksek 2 bin 32 puanı; en düşük ise 1979 puanı gördü. BIST 100 endeksi günü, yüzde 1.01 düşüşle 2.017 puandan tamamladı. Bir müddet daha Ukrayna cephesindeki gelişmelerin borsa endekslerinin tarafı üzerinde tesirli olmaya devam edeceğini belirten Inveo Portföy Fon İdare Müdürü Eral Karayazıcı şöyle kıymetlendirdi: “En korkulan senaryo Rus ordusun Kiev’i amaç alması. Ben hala bu senaryonun en azından yakın gelecekte bahtı olmadığı görüşündeyim.”
DOLARA GLOBAL TALEP GÜÇLENDİ
‘Ukrayna krizi’nin tesiriyle global piyasalarda dolara olan talep güçlenirken; bu durum gelişmekte olan ülke para ünitelerini de baskıladı. Bir müddettir dar bantta hareket eden dolar/TL, global piyasalarda yaşanan bu yükselişin tesiriyle 10 Ocak 2022 tarihinden beri birinci sefer 13.90 TL düzeyinin üzerini gürdü. Dolar kuru gün içerisinde en düşük 13.63 TL düzeyini görürken; Türkiye piyasaları günü 13.86 TL düzeyinde kapattı. Euro/TL ise, dün 15.7910 TL düzeyine kadar yükselirken, Türkiye piyasalarının kapanış saatinde 15.73 TL düzeyine geldi. /TL de dün Türkiye piyasalarının açık olduğu saatte 18.8640 TL düzeyine kadar paha yararı yaşadı.
BITCOIN AĞIR YARA ALDI
Kripto paralardaki düşüşün ana nedenini Rusya-Ukrayna sorunu oluştururken bir yandan da ABD Merkez Bankası Fed’in mart ayında faiz arttırımına gidecek olması ihtimali de gerilemeyi tetikliyor. En büyük düşüşlerden biri Bitcoin’de yaşandı. Tarihi doruğundan olan 69 bin dolardan yüzde 46 geride seyreden Bitcoin 37 bin 500 dolar düzeylerinde alıcı buluyor. En büyük ikinci kripto para ünitesi olan Ethereum da gerilemeye devam ediyor. Ethereum ise 2583 dolar düzeylerinde süreç gördü. ABD’de başı davalarla belada olan Ripple’da kayıplar derinleşiyor. Ripple yüzde 10 oranında düşüşle 0.7012 dolar düzeyinde alıcı buldu. 260 dolara kadar yükselen Solana’da da toparlanma emaresi görülmüyor. Solana şu anda 84 dolar düzeyinde bulunuyor. Dogecoin de satıcılı seyirle 0.1292 dolardan alıcı buldu.
