22 gün evvel Ukrayna’yı işgal etmeye karar veren Rusya, başlattığı savaşın sonucu olarak çok sert ekonomik yaptırımlarla karşı karşıya kaldı. ABD ve Avrupa’nın uyguladığı yaptırımların tesirleri ülke iktisadına yansımaya başlarken, Rusya Devlet Lideri Putin, yaptırım aksisi tedbirleri devreye sokacağını duyurdu.
ABD ve Avrupa tarafından uygulanan yaptırımlar, kiralama şirketlerinin Rus havayollarına kiraladıkları tüm uçakları ay sonuna kadar geri almalarını koşul koşuyor. Lakin Rusya uçaklarından vazgeçmeye pek istekli değil.
Moskova’nın yabancıların ülkesindeki mal varlıklarına el koyacağı ve faaliyetlerini durduran firmalara kayyum atayacağı bir müddettir kulislerde konuşuluyordu fakat birinci somut adım bu hafta geldi.
PUTİN İMZALADI, KİRALANAN UÇAKLARA EL KONUYOR
Kremlin’den yapılan açıklamaya nazaran, Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, Rus havayollarının yabancı şirketlerden kiralanan uçakları Rusya’da tescil ettirmesine ve bu uçaklara mahallî uçuşa elverişlilik sertifikaları verilmesine müsaade veren maddeyi imzaladı.
Kelam konusu tasarı, Rus havayollarının kiraladıkları uçaklara el koymalarını ve uçakları iç çizgilerde kullanmalarını mümkün kılarken, yabancı şirketlerin Rus hükümetinin onayı olmadan uçaklarını geri almalarını zorlaştıracak.
YÜZDE 85’İ KİRALIK, TOPLAM KIYMETİ 12,4 MİLYAR DOLAR
Rusya’ya uygulanan yaptırımlardan en çok etkilenen kesimlerden biri katiyen havayolu sanayisi. Havacılık firması Cirium’dan alınan datalara nazaran, Rus havayolları 305 Airbus ve 332 Boeing uçağı işletiyor. Cirium bilgileri, ülkedeki yabancı uçakların yüzde 85’inin kiralama şirketlerine ilişkin olduğunu ve toplam pahasının 12,4 milyar dolar olduğunu gösteriyor.
Rus havayollarının faal filolarındaki uçaklardan yalnızca 144’ü Rusya’da inşa edildi. Rusya’nın Airbus ve Boeing dışında ayrıyeten Bombardier, Embraer ve ATR üzere Batılı üreticiler tarafından yapılan 83 başka uçağı daha var.
YEDEK KESİM ERİŞİMİ KESİLDİ,RUSYA AĞIR BİR DARBE ALACAK
Airbus ve Boeing üzere Batılı uçak üreticileri, Rus havayollarının bakımlarını yapmak ve uçaklarını inançlı bir halde uçurmak için muhtaçlık duydukları yedek modüllere erişimini şimdiden kestiler. Lakin şirketlerin kiraladıkları uçakları Rus topraklarındayken nasıl geri alabilecekleri meçhul. Esasen kelam konusu şirketlerden şimdiye kadar bir açıklama gelmedi. Uçakları geri isteyip istemeyecekleri bile hala belirli değil.
Rus uçaklarının uçuşa elverişlilik sertifikalarını kaybetmesi ve yedek kesime ulaşımının kesilmesinin önemli bir kriz olduğuna dikkat çeken AeroDynamic Advisory genel müdürü Richard Aboulafia, “Rusya yabancı üretimi uçaklara erişimi kaybedince ülke iktisadına ağır bir darbe alacak” dedi.
Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin, askeri operasyonlarının yalnızca Donetsk ve Luhansk ile hudutlu kalması durumunda Kiev’in kendilerine yönelik tehditlerinin son bulmayacağını söyledi.
PUTİN BİRİNCİ DEFA BU KADAR SERT KONUŞTU
Yaptırımların tesirinin hissedildiği Rusya’da ters sesler yükselirken Devlet Lideri Putin de tutumunu sertleştirdi. Dün kameralar karşına geçen Putin, Batı yanlısı Rusları toplumdan uzaklaştırılması gereken ‘hainler’ olarak nitelendirdi.
Savaşın başladığı günden bu yana birinci sefer bu kadar sert konuşan Putin, Ukrayna önderi Zelenski’yi gayeye koyarak, ‘Nazilerle müzakere etmek kirli iş’ dedi ve Batı’nın, ‘Rus müziğini, kültürünü ve edebiyatını’ yasaklayarak Nazilerin antisemitik pogromlarını tekrarladığını sav etti.
YENİ BİR DALGA YOLDA
Putin’in konuşması bugün Batı medyasında geniş yer buldu. Birçok uzman konuşmayı ‘korkunç’ olarak nitelendirirken analistler Putin’in sert tutumunun yakın vakitte geniş bir baskı dalgasının kapısını açacağını düşünüyor.
Siyasi tahlil firması R. Politik’in kurucusu Tatiana Stanovaya, Putin’in bu konuşma ile Batı ve Batı yanlısı Ruslarla daha büyük bir hesaplaşmaya yer hazırladığını söyledi.
