Rusya’nın bombaladığı Kiev’de tek başına hayat güç. Hele bir de yaşlı, engelli yahut çocuk sahibiyseniz… Her şeye karşın hâlâ Kiev’i terk etmeyen siviller, savaş başladığı günden beri vakitlerinin birçoklarını sığınak olarak kullanılan metrolarda geçiriyor. Yeryüzünden metrelerce derinde, iki tren rayı ortasındaki birkaç metrelik beton bekleme peronlarında geçen hayatı öğrenmek için Kiev’deki metroların yolunu tutuyoruz…
GİRİŞTE SIKI DENETİM
Kentin göbeğindeki bir metro istasyonuna girmek istiyoruz. Kapısında sıkı güvenlik tedbirlerinin alındığı istasyonda bizi durduran bir asker nereli olduğumuzu soruyor. Türkiye’den geldiğimizi öğrenince kırık bir Türkçe’yle Kırımlı olduğunu anlatıyor. Fakat metro istasyonunun bu durağında fotoğraf çekmenin yasak olduğunu da ekliyor. Biraz ilerledikten sonra öbür bir durak buluyoruz. Buraya giren her sivilin üstü didik didik aranıyor. Hatta herkes kimliğini göstermek zorunda kalıyor. Aşağı indiğimizde bu durakta bekleme peronlarının ortasında sivillerin uyumak için kendilerine yer yatakları yaptığını görüyoruz.
SÜRATLİ DUŞ VE ALIŞVERİŞ
Yaklaşık 20-30 kişinin kaldığı bu istasyonda sivil sayısı, geceleri neredeyse iki katına çıkıyor. Birkaç eşyasını yanına alarak metroya sığınanlardan biri de Sasha ve arkadaşı. Savaşın birinci gününden beri geceleri metroda uyuduklarını söyleyen Sasha kelamlarına şöyle devam ediyor: “İkinci günden beri buradayız. Meskenimiz çok uzakta değil. Gündüzleri, kendimizi inançta hissettiğimiz anlarda konutumuza gidip süratlice duş alıyoruz. Konutta bir kedimiz, bir köpeğimiz var. Onları besledikten sonra tekrar buraya geliyoruz. Gece boyunca haberleri takip ediyoruz. Birbirimize moral veriyoruz.”
YEMEKLERİNİ PAYLAŞIYORLAR
İstasyonda kalan sivillerin yemeklerini birbiriyle paylaşarak, evcil hayvanlarıyla oyun oynayarak ve kitap okuyarak bulundukları durumun üstesinden gelmeye çalıştıklarını görüyoruz. Çocuklarla geceleri oyun oynadıklarını söyleyen Anna kelamlarına şöyle devam ediyor: “Kiev’de yalnız yaşadığım için komşularımla buraya sığındım. Tam 6 gecedir burada uyuyorum. Gündüzleri markete gidip alışveriş yapıyoruz. Aldıklarımızı birbirimizle paylaşıyoruz. Metro çalışanları da bize yardımcı oluyor. Şu anda burada hiç çocuk yok. Çocuk olunca bu durumun üstesinden gelmeleri için onlarla oyunlar oynuyoruz.”
SABOTAJCI ALARMI
Kiev’de açık olan metro istasyonlarını bulmaya çalışırken yolda bizi durduran biri nereli olduğumuzu, burada ne yaptığımızı soruyor. Sorgulayıcı bakışlardan sonra telefonundan bir fotoğraf göstererek, “Bu adamı gördünüz mü?” diyor. “Hayır” karşılığını verdikten sonra bu adamı neden aradığını soruyoruz. “Bu adam Rusya’ya çalışan bir sabotajcı. Stratejik noktaların fotoğraflarını çekip Rus güçlerine gönderiyor” yanıtını alıyoruz. Bu durum Ukrayna askerlerinin yanı sıra sivillerin de kentte oldukları argüman edilen sabotajcılara karşı teyakkuzda olduğunu gösteriyor…