Ukrayna’ya saldıran Rusya’ya yönelik yaptırımlar, varsayım edilenin çok ötesine geçti ve sadece Rus iktisadı üzerinde değil, milyonlarca insanın günlük hayatı üzerinde da ani ve derin bir tesir yarattı.
Ruble’deki keskin düşüş ile milyonlarca vatandaşın birikimleri devalüe oldu, hava alanlarının kapatılması ile milletlerarası seyahat etme imkanları ellerinden alındı.
Rusya’ya karşı yürütülen ‘ekonomik savaş’ın ölçeği göz önüne alındığında, Sovyet dönemindekine emsal bir kemer sıkma siyasetine geçilmesine neredeyse kesin gözüyle bakılıyor.
Bunun da toplumsal bir tepkiye neden olabileceği düşünülüyor. Lakin uzmanlar, yaptırımların Putin’i süratle devireceğini umanların yanıldıklarını söylüyor.
Toronto Üniversitesi’nde siyaset bilimci ve otokratik rejimler konusunda uzman olan Olga Chyzh, Putin’in koalisyonunun iki seçkin kümesinden oluştuğunun altını çiziyor: Yeni oligarklar ve güçlü adamlar.
‘YENİ OLİGARKLAR PUTİN’E BAĞIMLI’
‘Bugünün oligarkları, korunmaları ve varlıklarının devamı için neredeyse büsbütün Putin’e güveniyorlar’ diyen Chyzh, oligarkların yönettiği tüm varlıkların nihayetinde devlete ilişkin olduğunu belirtiyor ve ekliyor: ‘ve şu anda devlet Putin’dir.’
Oligarklar ve devlet ortasındaki bağın tek istikametli olduğunu belirten Chyzh, ‘Dolayısıyla çağdaş oligark sisteminin kilit ögesi, statüleri ve servetlerinin devamı için lidere yani Putin’e eşsiz bir biçimde güvenmeleridir’ diyor.
Batıdaki servetlerini kaybetmelerine karşın oligarkların Putin’in müdafaasına gereksinim duyduğunun altını çizen Chyzh şu tabirleri kullandı;
‘Putin onların koruyucusu. Şayet giderse, Rusya’da kalan varlıklarını kaybederler, yolsuzluk suçlamaları, kovuşturma yahut daha berbatı ile karşı karşıya kalabilirler.’
PUTİN’İN GÜÇLÜ ADAMLARI
Chyzh’e nazaran, Putin’i iktidarda tutan koalisyonun ikinci ayağı etrafındaki ‘güçlü adamlar’ Putin’in kilit ehemmiyete sahip konumlara güvendiği şahısları atadığını belirten Chyzh, ‘Bu kümenin birçok ya KGB’de Putin’le birlikte hizmet etti ya da 80’li ve 90’lı yıllarda St Petersburg belediye lider yardımcısıyken onunla çalıştı’ diyor.
Bu isimlerin Putin ile birebir siyasi görüşe sahip olduğunu belirten Chyzh, ‘Onun şahin, Batı aksisi görüşlerini paylaşıyorlar ve Putin’in yakın arkadaşları olarak büyük bir siyasi tesire sahipler’ tabirlerini kullandı.
YAPTIRIMLAR ‘GÜÇLÜ ADAMLARA’ YARAR SAĞLAYABİLİR
Avrupa-Atlantik jeopolitiğinde yardımcı doçent olan Profesör Mark Galeotti ise bu küme için, Rusya’nın dünya sahnesindeki dışlanmış statüsü ve izolasyonu bir yarar sağlayabilir.
Oligarklarının tersine, güçlü adamların daha ideolojik ve iç siyasete endeksli olduklarını belirten Galeotti, baskı ve otokrasinin onların pozisyonlarını daha da güçlendirebileceğinin altını çiziyor.
Öteki bir deyişle ABD öncülüğündeki yaptırımlar bu kümesi ve münasebetiyle Putin’i iç siyasette daha güçlü bir pozisyona getirebilir.
Birçok uzman, kısa vadede hem oligarkların hem de güçlü adamların Putin’e daha da yakınlaştırılacağını düşünüyor.
‘Putin rejiminin mevtini garanti etti’ diyen Galeotti, bunun muhtemelen yıllar alacağını belirtiyor. Çünkü şu anda Rusların en az yüzde 70’i Ukrayna’daki savaşı destekliyor.
Putin’i şiddetli bir sürecin beklediği bir gerçek. Lakin Ukrayna konusunda halk takviyesinin yanı sıra oligark ve güçlü adamları da yanında bulunduran Putin’in iktidarı kolay kolay bırakmayacağı da ortada.
