23 yaşındaki hasta, bir polis arabasının gerisinde acil servise geldiğinde elleri ve ayakları sedyeye bağlıydı. Chloe R. Kral, son altı ayını bipolar bozukluk ve depresyon tedavisi gördüğü özel bir merkezde geçirmişti. Tam manasıyla düzelemeyen tersine öfkeli hale gelen Chloe, işçiye ziyan vermek ve kendini öldürmekle tehdit ettiğinde, bir akıl hastanesine sevk edilmesine karar verildi.
Polis, hastayı sevk etmeden evvel kıymetlendirilmesi üzere 17 Mart 2021’de Los Angeles’taki Cedars-Sinai Marina del Rey Hastanesi’ndeki acil servise getirdi. Chloe, acil servis hekimi Elizabeth Mitchell’e uyuşturucu yahut alkol kullanmadığını, bunun dışında ise vakit zaman tutarsız davranışlar sergilediğini söyledi.
Lakin Hekim Mitchell, hastanın zihinsel durumunu daha uygun pahalandırmak için bir CT taraması istedi. Bunun ise aslında somut bir sebebi yoktu. Elizabeth Mitchell, hastayı daha ayrıntılı değerlendirmesi gerektiğine neden karar verdiğini, “Aslında tanımlanamayacak bir şey. 20 yıllık tecrübenin verdiği bir şey ya da bir içgüdü” kelamlarıyla anlattı.
TARAMA SONUÇLARI NEFESİNİ KESTİ
Tarama sonuçlarına bakarken Mitchell’in nefesi kesildi. Daha evvel hiç bu türlü bir şey görmediğini söyleyen tabip, meslektaşlarını topladı ve sonuçlara tüm acil servisteki uzmanların bakmasını istedi.
O anları, “Sessiz kaldım. Tek düşünebildiğim şey şuydu; kimse bunu bu kadar vakittir nasıl anlayamadı?” kelamlarıyla anlatan Mitchell, Chloe’nin annesiyle konuştuktan sonra bu sorunun zihninde daha derinden yankılandığını söyledi.
Pekala Chloe’nin beyninde ne vardı da acil tabibi Elizabeth Mitchell bu kadar büyük bir şaşkınlık yaşadı?
Gelin kıssanın en başına geri dönelim…
Chloe R. Kral
KONUTTAN UZAK KALINCA DAYANAMADI
Chloe, Ağustos 2015’te New York Moda Teknoloji Enstitüsü’nde üniversiteye başlamak için ailesinin Kaliforniya’daki konutundan ayrıldı. Birinci periyodu ziyadesiyle zorluydu. “Çok çaba ettim ve çok hasret kaldım” diyen, yaşadığı zorlukları tek başına aşamayan Chloe, tatil için konuta dönünce bir terapistten yardım almaya karar verdi. Tabip tavsiyesi ile antidepresan kullanmaya başladı ve yardımını da gördü.
Annesi, kızının ikinci sınıf için okula dönmeye sabırsızlandığını söyledi. Lakin Ekim 2016’da Chloe annesini aradı ve “Ben yapamıyorum, meskene gelmek istiyorum” dedi.
KOLAY DİREKTİFLERİ BİLE ANLAMAMAYA BAŞLADI
Chloe’nin babası hayat koçu Alison Houghton Kral, âlâ olduğundan emin olmak için New York’a gittiğinde kızının altı haftadır yatakta olduğunu ve okula gitmediğini öğrendi. “Kitapları raftan al, sonra kutuya koy üzere kolay direktifleri bile algılayamayacak durumdaydı” diyen Alison, kızının davranışlarını şiddetli depresyona bağladı ve onu meskene geri getirdi.
Chloe meskene döndüğünde terapistini tekrar görmeye başladı. O vakitleri Chloe, “Kendimi çok depresif hissediyordum ancak tam olarak beni neyin bunalttığını bilmiyordum. Odaklanma sıkıntım vardı, verilen talimatları anlayamıyordum. Çok üzücüydü” kelamlarıyla anlattı.
İSTİKRAR PROBLEMLERİ, BAYILMALAR ORTAYA ÇIKTI
Yogaya meraklı olan anne, kızının ruh halini de bu biçimde güzelleştirebileceğini düşündü. Birlikte yoga yaparken annesi Chloe’nin elleri ve dizleri üzerinde yerde düz durduğu temel durumlarda bile zorlandığını, bedeninin titrediğini fark etti.
Yoga sırasında kızının yaşadığı zorlanmayı gören annesi, geçmişe dair değerli ayrıntılar hatırladı. Chloe’nin fizikî dengesizlikleri aslında ergenlik periyodunda başlamıştı. Yürürken istikrar sorunları yaşayan, bazen merdiven çıkarken dahi tökezleyen Chloe, düzgün bir kayakçı olmasına karşın çok sık düşmeye başlayınca sporu bırakmak zorunda kalmıştı.
Terapist görüşmelerinden sonuç alamayan Chloe, 2018’in başlarında ise bayılma sorunu yaşadı. Birkaç sefer bayıldığında ambulansla acil servise götürüldü lakin sebebi bir türlü bulunamadı. Baba Alison, hekimi ile konuştuğunda “Bazı beşerler çok bayılıyor” yanıtını aldı.
2018’in sonlarında Alison’ın bir terapist arkadaşı Chloe’nin probleminin dikkat eksikliği/hiperaktivite bozukluğu olabileceğini öne sürdü. Yapılan kimi testler, Chloe’nin şiddetli bir tasa yaşadığını ortaya çıkardı.
2019’DA SEMPTOMLAR CİDDİLEŞTİ
Terapiye ve çeşitli ilaç kombinasyonlarına karşın Chloe daha berbat görünüyordu. 2019’da Chloe daha önemli semptomlar göstermeye başladı; uyumuyordu, süratli konuşuyordu ve alışılmadık halde saldırgandı. Birtakım vakitler ise annesine sarılıyor ve onu küçük bir çocuk üzere saatlerce konutun içinde takip ediyordu. Bir kezinde iki gün ortadan kayboldu.
Chloe’nin yaşadıkları bipolara işaret ediyordu. Bipolar olduğunu düşünen ve tedavi etmek için ilaç yazan psikiyatristi, Alison’a kızının derealizasyon (kişinin etrafından kopması) belirtileri gösterdiğini de söyledi. Zira Chloe, bestekar bir çiftin anne-babası olduğundan şüphelendiğini düşünmeye başlamış ve bunu lisana getirmişti.
Kullanılan hiçbir ilaç, gidilen hiçbir terapi Chloe’ye yardımcı olmadı.
BANYO YAPMAYI, DİŞLERİNİ FIRÇALAMAYI UNUTTU, ALTINA KAÇIRMAYA BAŞLADI
2020 yazında Alison, kızının yürürken bazen sağ ayağını sürüklediğini fark etti. Alison, “O kadar çok fazla şey oluyordu ki artık kızımı yeni bir doktora götürmekten endişeleniyordum, gelmek istemeyeceğinden korkuyordum. Bu ayak sürükleme sıkıntısının de berbatlaşan akıl sıhhatinin öteki bir işareti olduğunu düşündüm” diye anlattı.
Chloe günlerini oturma odasındaki kanepede hareketsiz bir biçimde geçiriyordu. Durum o denli bir hal almaya başladı ki Chloe, banyo yapmayı, dişlerini fırçalamayı dahi unuttu. Hatta bir seferinde annesinin otomobiline binerken altına kaçırdı.
Ailesi daha evvel görüştükleri psikiyatrist Chloe’nin hastaneye yatırılması gerektiğini söyleyince ikinci bir görüş daha almak istedi. Öbür psikiyatrist de hastane konusunda hemfikir olunca ailesi Chloe’yi 2020 Eylül’de ağır psikoterapi sağlayan bir tesise yatırdı.
Alison, kızını tesise götürdüklerinde hekimlere her ayrıntısı anlattığını söyledi, “Onlara idrar probleminden ayağını sürüklemesine kadar her şeyi anlattım. Tabip da bana Chloe’nin tuhaf yürüyüşünü fark ettiğini söyledi” dedi.
Aile, kızlarını hastaneye kabulünden birkaç hafta sonra ziyarete gittiğinde üzücü bir durumla karşılaştılar; Chloe ailesi ile otururken tekrar idrarını kaçırdı. Alison çabucak işçiye haber verdi ve “Belki de idrar yolu enfeksiyonudur” yanıtını aldı.
Lakin Chloe’nin idrar yolu enfeksiyonu testi negatif çıktı. Üstelik öfke durumu da artmıştı. İşte artık hastane yatışının da sonu gelmiş üzere görünüyordu…
AKIL HASTANESİNE GİDİYORDU Kİ HEKİM MITCHELL KARŞISINA ÇIKTI
Chloe’nin hastanede gördüğü altı aylık tedavi, ailesine 180 bin dolara mal oldu. Bu paranın birikimleri ve kızının üniversite fonunun bir kısmı olduğunu söyleyen Alison, “Hastane bize çok değerliye geldi, üstelik kızımın durumu daha da berbatlaştı. Fakat öbür seçeneğimiz mi vardı? Bu da işe yaramazsa ne yapacağız diye kara kara düşündüğümü hatırlıyorum” diye anlattı.
Durumunda hiçbir düzelme olmayan, öfke nöbetleri geçirmeye başlayan Chloe son deva olarak bir akıl hastanesine sevk edildi. Sevkten evvel polis tarafından acil servise denetime getirilen Chloe için dönüm noktası ise tam da burada başladı.
Acil servis tabibi Elizabeth Mitchell, kısa bir muayene ile göndermek istemediği Chloe’ye çeşitli testler ve CT taraması yaptı.
‘GÖRDÜĞÜM EN ŞİDDETLİ VAKA…’
Tarama sonuçlarını görünce şoke olan Mitchell, bomba üzere bir haber vermek için çabucak Chloe’nin ailesini aradı. Chloe, Mitchell’in “Gördüğüm en şiddetli hidrosefali hadisesi” olarak nitelendirdiği hayatı tehdit eden bir duruma sahipti ve olabilecek en kısa müddette bir beyin ameliyatına gereksinimi vardı. Mitchell, Chloe’yi acil halde ağır bakım ünitesine yönlendirdi.
Halk ortasında ‘beyindeki su’ olarak bilinen hidrosefali, beyin omurilik sıvısının ventrikül olarak bilinen boşluklarda birikmesinden kaynaklanıyor. Hidrosefali kısaca, beyin omurilik sıvısının çoğalmasıyla, beyin karıncıklarının, kimi vakit da kafatasının büyümesine yol açan bir hastalık olarak tanımlanıyor. Beyin omurilik sıvısı, çok çeşitli beyin fonksiyonları için kritik bir ehemmiyete sahiptir.
Doğum sırasında var olabilen yahut hayatın ilerleyen periyotlarında ortaya çıkabilen hidrosefali, şayet tedavi edilmezse beyin hasarına, komaya ve hatta vefata dahi neden olabiliyor.
Chloe’nin de durumu hayli ciddiydi. Fazla sıvı, beynin hafıza, karar verme ve histen sorumlu ön loblarını Chloe’nin kafatasının içine sıkıştırıyordu.
Alison, hidrosefaliyi hiç duymamıştı. Tabip Mitchell’e, Chloe’ye bu vakte kadar hiç beyin taraması yapılmadığını söyledi.
Hekimle konuşurken öğrendiği şeyler karşısında çok şaşıran Alison, kızında yıllardır hidrosefalinin besbelli semptomları olduğunu anlayınca inanamadı; istikrar bozukluğu, yürüme problemleri, kişilik değişiklikleri, baş karışıklığı, hafıza kayıpları, idrar kaçırma ve bayılma…
Mitchell, “Yıllar boyunca kimsenin CT taraması yapmadığına inanamıyorum. Bu nitekim epey tuhaf” dedi.
Chloe’ye MRI (Manyetik Rezonans Görüntüleme) taraması yapıldı. Bu tarama sonucunda ise Chloe’nin hidrosefalisinin, ventriküller ortasında tıkanmaya neden olan bir daralma olan akuaduktal stenozdan kaynaklandığını belirlendi.
‘TARAMA YAPILSAYDI TÜM BUNLAR YAŞANMAYACAKTI’
Chloe’yi tedavi eden beyin cerrahı Ray M. Chu, tıkanıklığın doğum sırasında mevcut olduğunu söyledi ve Mitchell ile hemfikir olarak, “Şayet yolunda gitmeyen bir şeyler varsa beyin görüntülemesi yapmaktan ziyan gelmez. Şayet Chloe’ye tarama daha evvel yapılsaydı yıllarca süren bu olağandışı gecikme hiç yaşanmayacaktı” dedi.
Chu, Chloe’nin beynindeki basıncı azaltmak ve sıvının düzgün formda boşalmasını sağlamak için endoskopik üçüncü ventrikülostomi gerçekleştirdi.
Ameliyattan yalnızca bir gün sonra kızından bir telefon alan baba Alison, “Kızım benden mecmua, kitap istedi. Hastanede sıkıldığını söyledi. 24 saat evvel hiçbir şey yolunda değilken artık benden mecmua istemesi inanılmazdı. Bir mucize üzereydi” kelamlarıyla yaşadığı memnunluğu anlattı.
Ameliyattan sonra beş gün hastanede kalan Chloe, kısa müddette çok değişti. Mart ayında geçirdiği ameliyatın akabinde Chloe’yi haziranda gören Chu, “Tamamen farklı bir insan olmuştu” dedi.
Chloe üniversiteye döndü, işe girdi ve otomobil kullanmaya bile başladı. Birebir vakitte psikiyatrik ilaçlarını da almaya devam etti zira hekimler yıllardır yaşadığı tüm semptomların yalnızca hidrosefali ile ilgili olup olmadığını net olarak belirleyemediler.
Hislerini, “Bu neden benim başıma geldi diye düşünüp kızmıyorum. Artık bunu aştım” kelamlarıyla anlatan Chloe, kısa bir mühlet evvel üniversite devrini tamamladı ve şimdilerde konutunda kısa bir orta vermiş durumda.
BABA PİŞMAN, HEKİM ŞAŞKIN
Kızının yaşadıkları sonrası kendini çok sorgulayan Alison, “Bilhassa Mitchell’e minnettarım. Kendi içimde kızım için farklı olarak ne yapabilirim diye sorgulamaktan geri duramıyorum. Ayağını sürüklemeye başladığını gördüğümde onu doktora götürmediğim için pişmanlık duyuyorum” dedi ve yaşadıklarını şöyle anlattı:
“Kendimi çok bunalmış hissediyordum. Kızımın hayatının gözlerimin önünde yok olduğunu görüyor ve ona yardım etmek için ne yapacağımı bilemeyecek kadar güçsüz hissediyordum. Kızımın yaşamak zorunda kaldığı şeylerle ilgili çok üzgünüm. Hem maddi hem de manevi olarak çok sarsıcı vakitler yaşadık.”
Chloe’nin tahminen de hayatının en büyük bahtı olan Tabip Mitchell ise şunları söyledi: “Şayet o gün acil servise geldiğinde CT taraması istemeseydim, kısa bir muayene ile işimi bitirseydim Chloe’nin geleceği nasıl olurdu? Bunu düşünmeden edemiyorum. Sanırım bir psikiyatri servisinde yaşamaya devam etmek zorunda kalırdı. Sonra umarım birileri bunu çözerdi. Lakin bundan pek emin değilim…”