Rusya Devlet Lideri Vladimir Putin’in dün akşam saatlerinde açıkladığı Ukrayna’nın ayrılıkçı bölgeleri Donetsk ve Luhansk’ın bağımsızlıklarını tanıma kararının akabinde dünya savaşa bir adım daha yaklaşmış oldu. Bu kararla birlikte kendine Ukrayna topraklarına birliklerini sokma hakkı yaratan Rusya’ya dünya çapında reaksiyon yağarken Birleşmiş Milletler de acil olarak Güvenlik Kurulu’nu toplayarak kritik bir toplantı gerçekleştirdi.
Dünyanın nefes almadan izlediği bu toplantı adeta bir ABD-Rusya atışmasına sahne olurken Batı dünyası ve ABD ile NATO’nun doğal müttefiki olan ülkeler Rusya’yı sert bir lisanla kınayarak masaya tekrar sert yaptırım atılımlarını sürdü. Rusya ise tüm bu telaffuzlar karşısında birliklerinin ‘Barış gücü’ olduğu savını tekrar etmeye devam etti. ABD tarafı ise bu iddiayı ‘Saçmalık’ olarak nitelendirdi ve toplantı adeta karşılıklı atışmalarla devam etti.
Toplantının açılış konuşmasını yapan eski Amerika Birleşik Devletleri’nin Birleşmiş Milletler Büyükelçisi ve BM Siyasi İşlerden Sorumlu Genel Sekreter Yardımcısı Rosemary DiCarlo, “Ukrayna ve Rusya ortasındaki gelinen nokta son derece tehlikelidir. Bölgedeki gelişmelerden son derece kaygı duyuyoruz. Önümüzdeki saatler ve günler kritik olacak. Büyük çatışma riski gerçektir ve ne kıymetine olursa olsun önlenmesi gerekir. Rusya’nın bölgeye ‘barış misyonu’ ismi altında birliklerini gönderme kararından ötürü derin kaygı duyuyor ve büyük hüzün duyuyoruz” derken bölgedeki tansiyondan en çok sivillerin ziyan gördüğünü ve bölgesel güvenlik konusunda diyaloğun sürdürülmesi gerektiğini vurguladı.
“RUSYA ÇOK SERT REAKSİYONLA KARŞILAŞACAK”
Toplantıda kelam alan ABD’nin BM Temsilcisi Linda Greenfield, Rusya’ya aldığı karar nedeniyle reaksiyon göstererek, “Ukrayna’nın toprak bütünlüğü provoke edilemez. Putin tüm dünyanın vakitte geri gitmesini istiyor. Dünya artık ilerledi. Artık 90’larda değiliz. BM sömürgeciliğin sona ermesi için kurumlu bir örgüttür. Biz BM üyeleri olarak vakitte geri gidilmemesi için bir ortadayız. Ukrayna konusunda 3 milyon Ukraynalının barınma ve besine muhtaçlık duyuyor. Rusya’nın atakları arttı ve siviller öldürüldü. Bunun daha da artacağını düşünüyoruz. Rusya işgale devam ederse daha çok yıkım ve acı göreceğiz. Rusya tekraren uyarılmasına karşın geri adım atmadı. Putin, milletlerarası sistemi test ediyor. Bizi güç yoluyla BM ile dalga geçebileceğini düşüyor. Son birkaç haftada BM Güvenlik Konseyi’nde ortak davetler duyduk. Rusya ile işbirliği yapan ülkeler de dahil BM’ye hürmet duyulmasını söyledi. Yarın ABD, Rusya’nın hesap vermesi için daha da ağır kararlar alacak. Biz en baştan beri söz ettik. Rusya çok sert reaksiyonla karşılaşacak. Ukrayna’ya yapılacak bir hücum her BM ülkesine yapılan bir saldırıdır” diye konuştu.
ABD’nin BM Temsilcisi Linda Thomas-Greenfield
“RUSYA BİZİ YOLUN SONUNA GETİRDİ”
Fransa’nın BM temsilcisi Nicolas de Riviere, Rusya’nın kararını kınadıklarını söyleyerek, “Ukrayna’nın varlığını takdir ediyorum. Fransa, Rusya’nın ayrılıkçı cumhuriyetlerini tanımasını kınıyor. Bu Ukrayna topraklarının işgal edilmesi değil birebir vakitte BM kararlarının da ihlalidir. Tıpkı vakitte Minsk mutabakatlarının da ihlalidir” dedi.
EN SERT AÇIKLAMA İNGİLTERE’DEN
Toplantıda Rusya’ya karşı en sert açıklamayı İngiltere’nin BM Temsilcisi Barbara Woodward yaptı. İngiltere’nin, Rusya’ya çok sert yaptırımlar uygulayacağını belirten Woodward, “Değerli meslektaşlarım, Rusya’nın seçtiği aksiyonların çok ağır sonuçları olacak. Ukrayna topraklarının işgal edilmesinin insani tesirleri fecî olacak. Bayanlar ve çocukların ızdırap çekeceğini biliyoruz. Bir BM üye ülkesinin toprak bütünlüğünün hasarının sonuçları olacak. Daha evvel belirtildiği üzere Rusya’nın kararları Ukrayna’nın egemenliğinin ihlalidir. Bugün atılan adımlar Rusya’nın Budapeşte muharebesi ve Minsk mutabakatlarının ihlalidir. Rusya güç yoluyla sorunu çözmeye çalışıyor ve milletlerarası hukuku ihlal ediyor. Bunun çok ağır ekonomik bedelleri olacak. Bu kurul artık hiç olmadığı kadar sorumluluğu üstlenmeli. BM güvenlik kurulu barışı savunarak misyonunu yapmalı, kurul ortak bir davet yapmalıdır. Her ülke bu kararı kınamalı ve Ukrayna’nın toprak bütünlüğünü tanımalıdır. Rusya bizi yolun sonuna getirdi” tabirlerini kullandı.
“KİMSEDEN ENDİŞEMİZ YOK”
Ukrayna’nın BM Temsilcisi Sergiy Kyslytsya, toplantıda çok sert tabirler kullanarak, “Ulusal güvenlik ve savunma toplantısının akabinde milletlerarası kabul gören hudutların değiştirilemeyeceğini söylemem gerekiyor. Rusya ne yaparsa yapsın bu değişmeyecek. Ukrayna, Rusya’nın kararlarını egemenliğinin ihlali olarak bedellendiriliyor. Donetsk ve Luhansk’ın tanınması Minsk mutabakatlarından çekilmesi manasına gelinir. Ayrıyeten Rusya Normandiya formatında alınan kararları da geçersiz kılmıştır. Rusya 8 yıldır savaşı körüklüyor şuan ise kelamda barış getiriyor. Provokasyonlara gelmeyeceğiz. Biz diplomatik ve barışçıl yolları izlemeye devam edeceğiz. Biz kendi topraklarımızdayız. Kimseden kaygımız yok. Biz kimseye hiçbir şey vermeyeceğiz. Biz artık 2014 Şubat’ında değil 2022’nin Şubat’ındayız. Elimizden gelen her şeyi yapmalıyız ve diplomatik yollarla yapmalıyız. Bunu da Minsk muahedeleriyle yapmalıyız. Bu bahiste BM’nin 29 unsur konusunda güvenlik kurulu adım atmalıdır. Ukrayna, buradaki kurul üyelerinden adım atmasını beklemektedir. Rusya’dan resmi tanıma kararlarını geri çekmesini ve diyalog masasına dönmesini talep ediyoruz. Rusya’dan bu bölgedeki askerlerini geri çekmesini istiyoruz. Rusya, 2008 yılında Gürcistan konusunda yaptığı açıklamanın birebirini bugün yaptı. Kopyala – Yapıştır metoduyla bunu yapıyor” dedi.
Ukrayna BM Temsilcisi Sergiy Kyslytsya
RUSYA SAVLARINDAN VAZGEÇMİYOR
Toplantıda dünya devletleri Rusya’nın verdiği kararın bedellerinin ağır olacağını ve BM üyesi bir ülkenin toprak bütünlüğünün bozulmasının her ülkeye ziyan verecek sonuçlar doğuracağını vurgularken Rusya ise krizin başından beri yaptığı savunmayı yineledi ve Batı’nın Rusya üzerinden oynadığı oyunu ve Donbass’ta bilerek provokasyon yapıldığını tabir etti. Kendisi Minsk muahedesini bozan Rusya değişik bir biçimde Ukrayna’yı bu mutabakata sadık kalıp taarruzlarını durdurması için uyardı. Rusya, Ukrayna topraklarında yaptığı atılımların barış için olduğunu tekrarladı ve yığılan askeri gücü ‘Barış gücü’ olarak tanımladı.
“BATILILAR UKRAYNA’YA SİLAH YIĞDILAR”
Toplantıda konuşan Rusya’nın BM temsilcisi Vassily Nebenzia, “Birkaç haftadır, Rusya’nın kelamda Ukrayna’yı yakında işgal etmesi etrafındaki temelsiz panik körüklendi. Bu münasebetle batılı meslektaşlarımız utanmadan bu ülkeyi silahlarla doldurdular. Oraya Ukraynalıları eğitmek için askerler gönderdiler. Yaklaşık 120 bin kişilik Ukrayna ordusu Donbass’ta silahlı provokasyonlara itildi. Batı ve Ukrayna tarafından şişirilen balon sonunda patladı. Geçtiğimiz hafta sonu Ukrayna’nın bu bölgeye bombardıman atakları keskin bir formda artış gösterdi. Artık savaştan nasıl kaçınılacağına odaklanmak ve Ukrayna’yı Donetsk ve Luhansk’a yönelik bombardıman ve provokasyonları durdurmaya zorlamak kıymetli. Rusya olarak diplomatik tahliline hala açığız, lakin artık Donbass’ta yeni bir kanlı katliama müsaade vermeyi düşünmüyoruz” dedi. Nebenziya konuşmasının sonunda Ukrayna’nın hala Minsk mutabakatlarına uyması gerektiğini ve bu bölgeye akınlarını durdurması gerektiğini de belirtti.
SONUNCU SONUÇ YOK
BM Güvenlik Kurulu toplantısı iştirakçi ülkelerin temsilcilerinin yaptığı açıklamalardan sonra tamamlanırken toplantıdan rastgele bir somut karar çıkmadı. Birçok ülke Rusya’nın kararını protesto eden sözler ve kınama iletileri yayınlarken, Brezilya, Hindistan ve Birleşik Arap Emirlikleri, diplomasi ve itidal daveti yaptı. Ülkeler tarafından taraflara Minsk muahedesine uyulması gerektiği belirtilirken, bu ülkeler Rusya’yı kınayan tabirler kullanmadı.