Yaptırımlar ve tuhaflıklar… Rus halkının savaşa bakış açısı değişti mi? Putin’e dayanak nasıl?

Rusya’nın Ukrayna’ya yönelik işgal harekâtı bir haftayı geride bıraktı. Dünya genelinde, Putin idaresi aleyhine oluşan kamuoyu da Rusya’ya yönelik yaptırımlarla birlikte, Rus vatandaşlarının hayatını da olumsuz etkilemeye başladı.

Sberbank, VTB üzere ülkenin değerli finans kurumlarının yanında Rusya Merkez Bankası da yaptırımların amacı oldu. Avrupa ve ABD üzere bölgelerdeki hava alanları Rus uçaklarına kapandı. Bilhassa Rus bankalarının swift sisteminden çıkarılması, Rus vatandaşlarının dünya genelindeki ekonomik hayatını dondurdu.

Swift uygulaması yüzünden, Rus çeşit operatörleri, çeşitli ülkelerdeki otellere erken rezervasyon ödemesi yapamaz hale geldi. Halihazırda yurt dışında bulunan Rus turistlerin kredi kartları, yaptırımlardan sonra fonksiyonsuz kaldı.

GARİPLİKLER DE YAŞANIYOR

Lakin bunların dışında dünya, ‘ırkçılığa’ varan direkt Rus asıllı insanları maksat alan kararlara da sahne oluyor. Örneğin, Milano-Bicocca Üniversitesi, Dostoyevski üzerine verilecek dersi iptal etti reaksiyonların akabinde karar geri çekildi. Milletlerarası Kedi Federasyonu (FIFe), Rus kedilerine yaptırım kararı aldı. Karara nazaran Rus kedilerine artık sertifika verilmeyecek. Ayrıyeten Cannes Sinema Şenliği’ne Rusya’nın iştiraki da yasaklandı. Netflix Rusya’daki bütün projelerini askıya aldı. Spotify Rusya’daki ofisini kapattı.

Washington Post’ta bir FBI raporuna dayandırılan haberde; Putin’in yaptırımları ‘orantısız bir tepki’ olarak görüp hayli sinirlendiğine yer verildi.

Washington Post’ta bir FBI raporuna dayandırılan haberde; Putin’in yaptırımları ‘orantısız bir tepki’ olarak görüp hayli sinirlendiğine yer verildi.

Putin, Ukrayna direnişinin boyutuna hazırlıksız yakalanmış birisi. Onun köşeye sıkışmış olmasından ve açık bir çıkış yolu olmamasından endişeleniyorum

ABD Senatörü Mark Warner

Uzmanlara nazaran tüm bunlar Rus halkının Putin’e karşı gelmeleri için yapılan ataklar. Lakin konuttaki hesap çarşıdakine de uymayabilir.

Rusya’da yıllardır ‘düşük tonda’ seyreden muhalefetin, son Ukrayna harekâtı ile güçlenmeye başlasa da Batı’nın ‘sandığı kadar’ olmadığına değinen uzmanlara nazaran ‘net yorum’ yapmak için erken.

Kimi Fransız Bakanlar Rusya’ya ekonomik savaş ilan ettiklerini söyledi. Dilinize dikkat edin beyler! Ve insanlık tarihinde ekonomik savaşların birçok vakit gerçek olanlara dönüştüğünü unutmayın

Eski Rusya Devlet Baştanı Dmitri Medvedev

“RUSYA’DAKİ HAYAT STANDARTI ESASEN YÜKSEK DEĞİL”

Moskova Devlet Üniversitesi Milletlerarası Bağlar öğretim üyesi Doç. Dr. İkbal Dürre de ‘temkinli’ konuşan uzmanlardan.

Rusya’daki son durumu Hürriyet.com.tr’ye yorumlayan Dürre, “Bu düzeydeki ekonomik ve öteki yaptırımlar natürel ki Rusya’daki genel hayatın akışını olumsuz etkiliyor ki Rusya halkı da bu durumun epey farkında. Rusya’da hayat standartları görüldüğü kadar da yüksek değil. Yani uygulanan yaptırımlardan ülkede yalnızca muhakkak bir kısım etkilenecek” diye konuştu.

“Putin bir günlük planla bu savaşa girmedi” diyen Dürre şu tespitlerde bulundu:

— Bu adımları atarken bunu da öngörmüş olmalı ki, bütün dünyanın gözü önünde siyasi seçkinleri göstererek savaş kararını duyurdu. Bu gösterilen kümeler, gelecek yaptırımlardan en çok etkilenecekler.

Rusya’da ‘Muhalif ses yok’ diyemeyiz. Hasebiyle son atağından sonra muhalifleri de hareketlenmeye başladı. Lakin şimdi ‘büyük bir kitlesel dalga haline geldi mi gelmedi mi?’ bunun için yorum yapmak erken. Ukraynalılar ile Rusların da akraba olmaları bu muhalefet dalgasını güçlendiriyor.

Emekli Büyükelçi Hüseyin Diriöz

— Hasebiyle, ‘Rusya, Batı tarafından gelebilecek yaptırımların bu kadar sert olabileceğini kestirim etmiyordu’ tabiri çok yerinde bir açıklama olmuyor.

— Öte yandan Rusya, tasarlanan planın bu kadar uzun süreceğini de kestirim etmiyordu. Rusya’nın hesabı bu ekonomik yaptırımlardan ziyan görmeyeceği değil, çok uzun vadeli olmayacağı istikametinde. Zira Avrupa bilhassa Almanya Rus gazı olmadan yapamaz ve dünya da Rus petrolsüz yapamaz. Ve Rusya büyük bir coğrafyaya sahip olduğu için büsbütün dünya iktisadından izole edilemeyeceği düşünülüyor. Ortadaki hesap tam olarak bu.

Rusya, doğalgaz ve petrole dayalı ekonomik sistemini yenilemek, bir ‘sanayi devrimi’ üzere atılım yaratmak Rusya’nın bu kriz ortamındaki gayeleri ortasında yer alıyor.

Doç.Dr. İkbal Dürre

Ukrayna’daki harekâtın müddetinin uzamasına orantılı olarak Putin’e yönelik kamuoyu baskısının artacağını kabul eden Dürre, “Ancak bu durumda da insanların sokağa döküleceğini beklemek yanlış olur. Şu anda esasen savaş hali olduğu için kim ne adım atsa ‘hain’ olarak yaftalamıyor. İkincisi, Rusya’nın genel idari yapısı bu tıp yansıları çabucak bastırır. Üçüncüsü de bu sürecin uzun olacağı belirli. Şu da var ki; Rusya bu harekâta ekonomik olarak en güçlü olduğu vakitte başladı. Her ne kadar Rusya’nın yurt dışındaki rezervlerinin yarısının dondurulduğu söylense de bu süreci de savaş bittikten sonra farklı bir boyuta taşıyabilir” yorumunda bulundu.

“EN AZ BİR YIL ETKİLENMEZLER”

Rusya’yı bekleyen ekonomik krizle ilgili de konuşan Dürre, “Rusya bir yıl kadar ekonomik krizi halkın genel hayat standartlarının çok da etkilenmeyecek biçimde götürebilir. Zira tekrar altını çiziyorum, Rusya’nın rezervleri bu vakte kadar hiç olmadığı kadar güçlü” dedi.

Rusya Kırım’ın ilhakından sonra da bir sürü yaptırıma maruz kaldı. Fakat Rusya o periyotta tarım bölümünde çok büyük adımlar da attı. Rusya’nın tarım ihracatı silah ihracatının önüne geçti.

Doç.Dr. İkbal Dürre

“Ben Rusya’da Putin’e karşı kısa bir müddet içerisinde sert bir muhalefet dalgası beklemiyorum” diyen Dürre şu tespitlerde bulundu:

— Batılı şirketlerin yaptıkları anketlere nazaran; Rusya’nın şu an yüzde 50’si Putin’in yanında, onu destekliyor. Fakat bunu savaşı destekliyorlar halinde algılamamak lazım. Hiç kimse bu savaştan mutlu değil. Herkes bu savaşın bir an evvel bitmesini istiyor. Üstelik Rusya da hiç beklenmediği kadar büyük kayıplar veriyor. Öte yandan Ukrayna’nın askeri duruşu ve moral düzeyi umulduğundan daha yüksek. Lakin ne yazık ki savaş ‘toz pembe’ değil. Halkın yaklaşık olarak yarısı Putin’e dayanak veriyor. Alışılmış olayların gidişatına nazaran ya da baskılara nazaran de durumun gidişatının değişmesi mümkün.

— Benim görüşüm de büyük ihtimalle gidişat değişecek. Fakat Rusya aleyhinde tahminen değişimler olmadan kesinlikle bunlara tedbir alacaktır. Rusya ve batı dünyası iki farklı paralel dünyada yaşayacak burası kesin. Natürel burada da Türkiye üzere ekonomik açıdan bağımsız duran ülkelerin değeri Rusya için artıyor.

1979’daki Humeyni liderliğindeki İran İhtilali’nin akabinde ABD başta olmak üzere Batı dünyası İran’a yönelik ağır yaptırımlar uyguladı.

1979’daki Humeyni liderliğindeki İran İhtilali’nin akabinde ABD başta olmak üzere Batı dünyası İran’a yönelik ağır yaptırımlar uyguladı.

RUSYA İRAN ÜZERE OLUR MU?

Dünya kamuoyunda Rusya’nın 1979 sonrası İran üzere dünyadan ‘izole edilebileceğine’ dair yorumlara da değinen Dürre “Rusya’nın hedefi İran’a nazaran biraz daha farklı. Hem alt yapı hem kaynaklar bakımından dünyanın hiçbir ülkesiyle kıyaslanmayacak kadar avantajlara sahip” dedi.

Ukrayna’daki harekata ait de öngörülerde bulunan Dürre şunları kaydetti:

“Bu savaşı Rusya’nın kazanacağı tarafında bir fikir birliği var. Şu anda batının hali da çok enteresan. Ukrayna’ya gönderdikleri akın değil savunma silahı. Ve bunları nasıl gönderecekleri de sorun. Tam da bu noktada Türkiye’nin arabuluculuk fonksiyonu daha da kıymet kazanmaya başladı. Rusya’ya ‘Sizin istediklerinizin birçoklarını veriyoruz’ demedikçe bu savaşın bitmesi mümkün değil. Bu etapta Zelenski ikna edilebilirse; Zelenski’nin ülkenin başında kaldığı bir geçiş devri yaşanabilir. ‘Rusya bütün askerlerini çeksin’ mantığıyla gidersek maalesef bu iş kanlı bir formda sürecek.”